Herdenking invasie Oekraïne in volle St. Pancratius kerk

Herdenking invasie Oekraïne in volle St. Pancratius kerk


Emotioneel samenzijn met speeches, gedichten en liedjes

Op 24 februari 2022 valt Rusland met veel geweld de Oekraïne binnen. Een enorme vluchtelingenstroom komt op gang en een deel van hen wordt opgevangen bij rijksopvanglocatie De Lantscroon in ’s-Heerenberg. Deze zondagmiddag 25 februari wordt in een volle St. Pancratiuskerk de invasie herdacht. Door de bewoners van De Lantscroon, de Stichting Montferland Helpt en bezoekers. Een emotionele herdenking met speeches, gedichten en liedjes. In verbinding met elkaar en de intense hoop op vrede.


De klokken luiden, zonlicht valt door de glas-in-lood ramen naar binnen en de kerk stroomt langzaam vol. De jonge kinderen in klederdracht: witte geborduurde jurkjes met bloemenkransen in hun haar. Net als een deel van de vrouwen. Op verschillende plekken hangt de blauw-gele Oekraïense vlag.

In Kiev en groot deel van Europa wordt dit weekend de inval van de Russen in de Oekraïne herdacht. Van Berlijn, Londen, Parijs, tot Warschau, Stockholm en Amsterdam. Er zijn nog steeds raket- en droneaanvallen, het vooruitzicht op vrede is nog ver weg. Van de groep bewoners zijn enkelen teruggekeerd naar hun vaderland. Vanwege heimwee, maar veilig is het alleszins.


“Ik kon niet anders dan met mijn kinderen vertrekken, om ze in veiligheid te brengen.”

Op de vlucht

De herdenking is in het Oekraïens en Engels, met af en toe een woordje Nederlands. Verschillende vrouwen nemen het woord. Vertellen over die nacht dat de Russen binnenvallen. Ze wakker schrikken en in een afschuwelijke werkelijkheid belanden. Op de vlucht, angstig en ontheemd. Vaders en echtgenoten achterlatend die niet mee mogen, maar ook familieleden die willen blijven. Zoals de ouders van een van hen. “Ik kon niet anders dan met mijn kinderen vertrekken, om ze in veiligheid te brengen. Met hen op de achterbank, sloot ik aan in een lange file. Iedereen was op de vlucht. De angst die ik voelde is bijna niet te beschrijven, want veel mensen werden in hun auto doodgeschoten. Maar ook al die soldaten die het leven lieten. We hebben geslapen op matrassen in kelders, waar geen elektriciteit, voedsel of iets te drinken was. We aten sneeuw. Toen we vertrokken, was dit de laatste keer dat ik mijn vader in leven zag. Door de extreme stress overleed hij niet lang daarna aan een hartaanval.”

Dankbaar voor de veilige plek

Hoe kan dit in een Europa in de 21e eeuw, vraagt een volgende zich af. “Zoveel terreur en angst. De wonden in onze ziel helen niet, maar worden dieper en dieper. We proberen in Nederland een toekomst op te bouwen en te werken, maar missen ons vaderland. We zijn blij dat we op een veilige plek zijn. Een groot dankjewel aan de Stichting Montferland Helpt.”

Zeven kinderen staan even later op het altaar en ze houden hun tekeningen omhoog. Met zuivere stemmetjes zingen ze een prachtig lied. In rijen sluiten de kerkbezoekers.  Ze leggen bloemen en kaarsen op het altaar.


Nutteloze oorlog

Burgemeester van Montferland Harry de Vries richt zich rechtstreeks tot ‘de vrienden en vriendinnen uit de Oekraïne’. “De wereld was twee jaar geleden in shock om wat er gebeurde. Miljoenen mensen protesteerden tegen Poetin. De hoop van de vluchtelingen om snel terug te keren, werd ingehaald door de realiteit. Ik heb respect voor Zelensky en het leger. De wereld blijft jullie helpen tegen de agressor. Ik hoop zo dat deze nutteloze oorlog stopt. We ondersteunen jullie. Dat is onze plicht in de naam van de vrijheid en democratie. Ik heb een kandelaar meegebracht in de kleuren van de regenboog. Die staat voor de hoop en voor Oekraïne. Ik steek deze aan namens de inwoners van Montferland. Het is een teken van hoop en vrede.” Fons van Pul van de Stichting Montferland Helpt wordt naar voren geroepen. Hij onderstreept de woorden van de burgemeester en benoemt de emoties en het samenzijn tijdens deze herdenking. “We doen dit samen om jullie zolang het nodig is, een veilige plek te bieden.”


Hopen op vrede

Pastor Henriëtte Nieuwenhuis van de protestantse kerk spreekt namens de katholieke en protestante community van ‘s-Heerenberg. Over dat het soms moeilijk te geloven is, dat de oorlog in de Oekraïne stopt. “Er zal een moment zijn, om terug te keren naar huis. Naar je familie en ze weer vast te houden. Stop niet met hopen, ook al is het moeilijk. Blijf dromen, bidden voor vrede en eenheid.” Waarmee ze de middag af sluit met het nummer Imagine van John Lennon: 

‘Imagine all the people. Livin’ life in peace. You. You may say I’m a dreamer. But I’m not the only one. Hope someday you’ll join us. And the world will be as one.’


Share by: